Oktober 2020
Hou een dagritme vast, zoals je gewend was om naar kantoor te gaan. Een wisselvallige manier van leven en werken, brengt onrust met zich mee. Voorbeelden van hoe je kan zorgen voor ritme zijn; in de ochtend een rondje wandelen of fietsen, daarna starten met een kerntaak die je energie geeft. Zorg dat je aan deze kerntaak werkt zonder storing van email of telefoon. Neem een lunchpauze, door weg te gaan achter je scherm en buiten een luchtje te scheppen. De tijd direct na de lunch is meer geschikt voor routine zaken en “doe-dingen”. Vanaf 15 uur zou je eventueel nog een wat moeilijker klus kunnen doen. Het is verstandig een ritme aan te houden van 1 à 1,5 uur inspanning en daarna 10 – 15 min. pauze zonder beeldscherm.
De ervaring leert dat veel mensen thuis harder werken en te weinig pauze nemen. Het is niet gezond 8 uur vol continue achter het beeldscherm te zitten. Online vergaderingen achter elkaar vragen veel focus en concentratie. Aan de ene kant lopen vergaderingen sneller en effectiever, omdat online overleg minder uitnodigt tot bijpraten. Aan de andere kant vraagt het meer alertheid op de bedoeling van de communicatie, omdat nuances van communicatie gemist kunnen worden. Ook kan het frustraties oproepen dat je elkaar meer nabij wilt zijn, maar het beeldscherm juist afstand schept. Voor een werkdag op kantoor is een productiviteit van 6 uur realistisch, wanneer je de twee uren van heen en weer lopen, afstemmen, bijpraten, lunch er af zou halen. Het is daarom van belang ook thuis jezelf deze tijd van “lucht” in de dag te gunnen. Bekijk voor jezelf wat voor vorm van “lucht” in het thuiswerk prettig voor je is.
In een situatie van thuiswerk kan het zijn dat je minder een gevoel van “vrij” hebt. Immers het werk ligt nu thuis en laat je niet achter op kantoor. Bedenk voor jezelf een ritueel om de werkdag af te sluiten en het werk achter je te laten. Voorbeelden hiervan zijn een scheiding tussen werk en kantoorkleding. Na een werkdag je verkleden in je prive/vrije tijd kleding. Een andere suggestie is het bewust opbergen van je werkspullen achter een deur of kast die je op slot draait. Of en douche nemen en de werkdag van je afspoelen.
Nu de coronatijd en thuiswerken langer duurt, is het belangrijk dat er ook informele momenten zijn van samenwerking en ontmoeten van collega’s. Een risico is dat alles via beeldscherm effectief en taakgericht verloopt, maar de onderlinge binding en saamhorigheid wordt gemist. Ook kan er door deze vorm minder ruimte zijn voor een luisterend oor naar elkaar. Plan daarom zowel momenten in van taakgericht samenwerken, als informeel bijpraten en intervisie overleg. Maak gebruik van de mogelijkheden die er zijn om elkaar persoonlijk te ontmoeten, door samen te wandelen, picknicken, fietsen.
Het thuiswerken maakt dat je je meer op jezelf terug geworpen kan voelen. Veel positieve prikkels zijn weggevallen. De werkborrels, kletsen bij het koffie apparaat, een schouderklop. Het kan met zich meebrengen dat je je leeg of ontevreden kan voelen over wat je nu eigenlijk op een dag hebt gedaan. Daarom stel je zelf en ook collega’s de vraag; wat heb ik kunnen betekenen hoe klein ook? En richt juist op die dingen je aandacht.
Het kan zijn dat je teveel alleen bent, doordat je een partner of gezin mist of het werk een belangrijke invulling was van je leven. Het vraagt creativiteit en inzet om toch mensen persoonlijk te treffen. Een aanrader is niet ad hoc persoonlijke afspraken te regelen, maar voor een langere periode vooruit afspraken te maken om collega’s of vrienden te treffen. Je kan dan hiernaar uitkijken en hebt een ritme van support. Bijvoorbeeld door samen een buiten activiteit af te spreken of een persoonlijke werksessie voor het werk.
Het kan zijn dat je te weinig momenten hebt om alleen te zijn, wanneer het hele gezin thuis moet werken of studeren. Onderlinge irritaties kunnen hoog oplopen, wanneer werkplekken moeten worden gedeeld en gewoontes en wensen botsen. Maak hiervoor met het gezin een rooster, en zorg ervoor dat de voor- en nadelen evenwichtig worden verdeeld. Wanneer er een favoriete werkplek of computer is in huis, moet ieder hier bij toerbeurt gebruik van kunnen maken. Kijk of het mogelijk is ook buiten de deur te werken, in de bibliotheek, een huis van vrienden of op een bankje in het park. Zorg dat je niet teveel op elkaars lip zit, door ook afspraken te maken met vrienden of familie buiten het gezin. In coronatijd is samen wandelen, fietsen een buitenactiviteit nog mogelijk.
Deze coronatijd kan je met problemen confronteren, die anders door het werken buitenshuis minder zichtbaar waren. Je kan je gaan ergeren aan je partner, kinderen, woonomgeving. Er kunnen thuis meer ruzies zijn en onbegrip. Of je merkt dat jezelf vast loopt in somberheid of een baan die tegenvalt. Het is van belang je te realiseren dat een crisestijd als corona en het thuiswerken, een vergrootglas legt op bepaalde problemen. Het is moeilijker om te relativeren en afstand te nemen. Het is in crisestijd van belang om bij de dag te leven en de focus te leggen op wat goed is gegaan of wat je goed hebt gedaan, hoe klein ook. Het is niet verstandig druk op jezelf of anderen te leggen bepaalde problemen nu direct op te lossen. Heb geduld met jezelf en je omgeving in deze nieuwe situatie. En neem de tijd voor bezinning op wat verstandige stappen zijn om knelpunten op te lossen of dragelijk te maken.
Je kan te maken krijgen met zorgen over je eigen gezondheid en die van anderen. Het is moeilijk om te leven met iets onvoorspelbaars. Het roept vragen op als; kan ik ziek worden? Heb ik de coronaregels voldoende in acht genomen? Hoe gaat het met mijn oudere ouders, die bij de risico groep horen? Verder kan er door het houden van 1,5 meter afstand gemis zijn aan hartelijkheid en warmte. Dat valt zwaar omdat we als mensen juist nabijheid en koestering nodig hebben. Het is in onzekerheid en angst, belangrijk je vast te houden aan de regels, de acties die je zelf kan ondernemen om ziekte bij jezelf en anderen te voorkomen. Wanneer je vanuit angst misschien minder durft en je neigt je terug te trekken, probeer zo veel mogelijk je dagritme vast te houden en steun te zoeken bij anderen. Ga eens in gedachten terug naar andere moeilijke momenten in je leven en herinner je wat je toen heeft geholpen om hier mee om te gaan.
Het hebben van een baan en inkomen is een belangrijke pijler onder je leven. Het zorgt ervoor dat je het dagelijks leven kan leiden, een dak boven je hoofd hebt, eten kan kopen, voor je gezin kan zorgen. Het draagt bij aan eigenwaarde en vertrouwen in je kwaliteiten als professional. Het (dreigend) verlies van een baan is ingrijpend en spanningsvol. Er kan door anderen mogelijk makkelijk over gedacht worden, “je krijgt toch een uitkering” of “nu heb je eindelijk de vrije tijd die je wilde.” Het is aan te raden dat je de sturing pakt over je leven die je kan krijgen. Breng je werkervaring, vaardigheden en diploma’s in kaart. Kijk naar werksectoren waar nu juist wel behoefte is aan medewerkers en breng juist je ervaringen naar voren die bij deze sector aansluiten. Het zoeken van ander werk is een intensieve klus. Plan een aantal dagdelen per week om hiermee aan de slag te gaan. Hou ook dagdelen vrij voor ontspanning, om te voorkomen dat je volledig opgaat in het intensieve zoeken naar ander werk.
Een langdurig intensieve situatie is draaglijk door het plannen van hersteltijd in een vast ritme. Zorg op het werk en thuis voor “oases”, positieve plekken voor rust en ontspanning. Het is verstandig na elke 1 à 1,5 uur inspanning een pauze te nemen, op een positieve plek waar de stressbronnen zoveel mogelijk afwezig zijn. Zie voor onderhouden mentale conditie ook de App: www.trafficlighttool.eu
