November 2018
Je kan levenservaring hebben met regelmatig negatieve opmerkingen naar je. “Schiet op, waarom snap je dit niet, je bent lelijk,….”. Wanneer we dit van jongs af aan horen, gaan we er uiteindelijk in geloven. Daarnaast leven we in een tijd die het gevoel kan geven dat het “nooit genoeg is”, wat je inzet en prestatie ook is. Het kan altijd beter. Los van wat anderen zeggen kan je ook zelf je zelfvertrouwen onderuit halen, door de lat te hoog te leggen en niet snel tevreden te zijn met wat je doet.
Een voortdurend negatief zelfoordeel is een energielek in je dagelijks leven
Het nadeel van deze negatieve boodschappen is dat je ze op den duur gaat geloven. “Ja, inderdaad, ik ben niet oke, ik ben een vervelend, moeilijk mens…”. En met een te kritische negatieve blik naar je eigen gedrag gaat kijken. Een voortdurend negatief zelfoordeel is een energielek in je dagelijks leven. Bijvoorbeeld wanneer je een advies schrijft en in je zelf de kritiek: “Dit moet ik toch sneller kunnen begrijpen, straks vinden ze het niet professioneel genoeg geschreven, etc”. Je energie loopt weg en je gaat moe naar huis. Op deze manier wordt je zelfvertrouwen verzwakt.
Een gezond zelfvertrouwen is belangrijk om met alle eisen en tegenslagen van het leven om te gaan. Zelfvertrouwen is als een hoeksteen, waarop je terug kan vallen. Met weinig zelfvertrouwen komen tegenslagen en stress harder aan. Een ander vervelend gevolg is dat je te snel denkt: “Het is mijn schuld, ik had het beter moeten doen.” in plaats van realistisch te kijken naar wat jouw aandeel is in de situatie die niet goed liep, maar ook te kijken naar het aandeel van de ander.
Hoe kan je de stroom van “nooit genoeg” en innerlijk negatieve oordelen laten afnemen?
Hoe kan je je zelfvertrouwen opbouwen, in plaats van afbreken?
Twee handvatten en kijk wat je aanspreekt:
Oefening 1: Een bewuste blik naar wat je goed doet
Kijk eens bewust naar wat je wel goed hebt gedaan en wel hebt betekend. Dat hoeven geen grote dingen te zijn, maar denk ook aan kleine gebaren. Bijvoorbeeld: “Ik heb mijn collega uitleg gegeven en hij ging daarna opgelucht aan de slag.” Of: “Ik heb mijn kind rustig voorgelezen, ook al had ik de neiging het af te raffelen.”
Schrijf deze waardevolle ervaringen op een briefje en doe ze in een lege pot of vaas. In elk geval een briefje per dag, voor het bouwen aan realistisch en gezond zelfvertrouwen. Aan het eind van de week kun je de pot met briefjes omkiepen en nog eens overlezen. Leer zo te geloven dat je werkelijk waardevol bent en zelfvertrouwen op zijn plaats is.
Oefening 2: Neem in gedachten iemand die om je gaf en waardering voor je heeft
De kern van een lage zelfwaardering is vaak dat we negatieve opmerkingen uit het verleden 'zijn gaan geloven als de waarheid over jezelf'. Wanneer je lang in een relatie zit waarin je dagelijks hoort hoe slecht en vervelend je bent, dan ga je het ook nog geloven en erger nog: in jezelf nazeggen. Eleanor Roosevelt zei hierover: “Niemand kan je minderwaardig laten voelen zonder je toestemming.”
Neem daarom in gedachten iemand die goed voor je is (geweest) en je respectvol behandeld(e). Stel jezelf voor wat die persoon tegen je zou zeggen om je op te bouwen en te versterken. Wanneer je geen of weinig herinneringen hebt aan mensen die positief met je omgaan, neem dan in gedachten een persoon die je aanspreekt uit de film-, muziek- of kunstwereld of een groot leider. Herhaal dit elke dag.
Zowel voor Oefening 1 als Oefening 2 geldt de kracht van herhaling. Er is veel over bekend dat 'inprenten' van positieve boodschappen je zelfvertrouwen versterkt.
Leer zo aan jezelf tijdig een negatieve boodschap te corrigeren door jezelf af te vragen: Wat zou die persoon die om me gaf en me respectvol behandelde, nu tegen me zeggen?